O co pyta sąd w sprawie o zasiedzenie?

Klienci Kancelarii kierują do nas wiele pytań w sprawach o zasiedzenie. Najczęściej pojawiające się pytania to przede wszystkim, ile trwa sprawa o zasiedzenie i  co pyta sąd w sprawie o zasiedzenie? Kto jest uczestnikiem sprawy o zasiedzenie? Jak wygrać sprawę o zasiedzenie? Na te i na wiele innych pytań odpowiemy w naszym dzisiejszym wpisie. 

O co pyta sąd w sprawie o zasiedzenie?

Pytania sądu w sprawie o zasiedzenie są bezpośrednio powiązane z przesłankami, których spełnienie sąd bada w postępowaniu o zasiedzenie. Ustawodawca w artykule 172 kodeksu cywilnego wskazał, że aby stwierdzić zasiedzenie, konieczne jest wystąpienie następujących przesłanek: 

• nieprzerwane posiadanie nieruchomości trwając przez okres 20 lub 30 lat, 
• posiadanie samoistne nieruchomości. 

Okres posiadania zależy od tego, czy posiadamy nieruchomość w dobrej wierze (20 lat) czy złej wierze (30 lat)

Dobra wiara to sytuacja, w której jesteśmy w błędnym, ale usprawiedliwionym przekonaniu, że dana nieruchomość jest nasza. Ilustrując powyższe przykładem, jest to stan, w którym od lat użytkujemy nieruchomość sąsiadującą z naszą nieruchomością, będąc nieświadomym, że nie jest ona nasza (np:przydomowy ogródek). 

Zła wiara z kolei ma miejsce, gdy dana osoba wie, że nie jest właścicielem nieruchomości, a mimo to z niej korzysta. Cechuje się to wiedzą o braku prawa własności do danej nieruchomości, nie zaś błędnym przekonaniem co do własności. 

Posiadanie samoistne jest natomiast stanem, w którym dana osoba korzysta z nieruchomości, posługuje się nią jak właściciel, niezależnie od tytułu prawnego, na podstawie którego włada rzeczą. Mówiąc inaczej, osoba korzystająca z nieruchomości, nie jest związana żadną umową z właścicielem. 

Przede wszystkim Sąd będzie zadawał pytania dotyczące korzystania z nieruchomości oraz jego okresu. Mając już ww. informacje, Sąd ustali, czy powyższe przesłanki konieczne do zasiedzenia zostały spełnione.

 Wniosek o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości

Wniosek o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości jest jednym z najbardziej skomplikowanych pism w postępowaniu cywilnym. Wiele pracy należy poświęcić na ustalenie właściciela danej nieruchomości, odnalezienie jego adresu do korespondencji, ustalenie wszystkich zainteresowanych osób w sprawie, a przede wszystkim sam opis zdarzeń. 

Wniosek jest zazwyczaj obszerny, zawiera wiele załączników i odpisów dla uczestników postępowania. Dużej ilości pracy wymaga także zgromadzenie dowodów oraz zgłoszenie odpowiedniej inicjatywy dowodowej. Należy bowiem skrupulatnie wykazać, że posiadanie trwało 20 lub 30 lat. Trzeba udowodnić także, że daną nieruchomością gospodarowaliśmy w sposób widoczny dla otoczenia. Najczęstszymi dowodami w sprawach o zasiedzenie są zeznania świadków, zdjęcia nieruchomości, faktury i rachunki za wykonywane prace na danej nieruchomości. 

Z uwagi na wysoką opłatę sądową w sprawie o zasiedzenie (2.000 zł) warto przed złożeniem wniosku, skonsultować jego treść z adwokatem. Pomoże on uzupełnić braki oraz wyeliminować błędy, zanim sprawa trafi do Sądu.

Niezbędne dokumenty do wniosku w sprawie o zasiedzenie

Do wniosku należy przede wszystkim dołączyć:

• odpis księgi wieczystej nieruchomości, 
• wyrys i wypis z rejestru gruntów,
• dowody potwierdzające nieprzerwane posiadanie nieruchomości oraz gospodarowanie nią. 

Ważne jest także, aby dołączyć dowód opłaty sądowej oraz odpisy wniosku wraz z załącznikami dla każdego uczestnika postępowania.

O co najczęściej pyta sąd w sprawach o zasiedzenie nieruchomości?

Wśród najczęściej pojawiających się pytań w sprawie o zasiedzenie można wymienić: 

• w jaki sposób doszło do rozpoczęcia użytkowania nieruchomości? 
• ile lat korzystamy z danej nieruchomości? 
• czy posiadamy jakąś umowę z właścicielem tej nieruchomości? 
• czy na tej nieruchomości postawiliśmy jakieś widoczne urządzenia (np. domki, altany itp.)?
• czy ją ogrodziliśmy? 
• czy ją w jakiś sposób zagospodarowaliśmy? 
• kto opłaca wszelkie należności (podatki, media itp.) za tę nieruchomość?
• czy stan posiadania został przerwany?

Oczywiście pytania są jedynie przykładowe i zostały wymienione jako jedne z najczęściej pojawiających się pytań. Nie da się z góry określić o co pyta sąd w sprawie o zasiedzenie, bo każda sprawa jest inna. Inny jest też sposób zarządzania nieruchomością.

 Brak księgi wieczystej a zasiedzenie — o czym warto wiedzieć?

Brak księgi wieczystej nie uniemożliwia, ale utrudnia stwierdzenie zasiedzenia. Spowodowane jest to tym, że ciężej jest ustalić dane właściciela nieruchomości. Jest to o tyle istotne, że taka osoba jest zainteresowana rozstrzygnięciem sprawy o zasiedzenie, a więc musi w niej brać udział jako uczestnik. Braki te mogą spowodować przedłużenie postępowania. 

Trudniej jest także ustalić rozmiary danej nieruchomości oraz jej oznaczenia. Wtedy jedyną możliwością zindywidualizowania nieruchomości, jaką chcemy zasiedzieć, jest wypis i wyrys z rejestru gruntów, który można pobrać w Starostwie Powiatowym.

Jak długo czeka się na sprawę o zasiedzenie

Często, jeszcze przed skierowaniem wniosku o zasiedzenie, klienci kierują do nas pytanie jak długo czeka się na sprawę o zasiedzenie? Naszym zdaniem na tak postawione pytanie nie da się odpowiedzieć jednoznacznie. 

Czas wyznaczenia sprawy zależy od wielu czynników. Przede wszystkim zależy to od tego, kiedy sąd doręczy uczestnikom odpisy wniosku, czy uczestnicy odbiorą korespondencję, czy i jaką złożą odpowiedź na wniosek o zasiedzenie, jak skomplikowana jest sprawa oraz jak dużo spraw jest w danym sądzie. Im więcej uczestników w sprawie, tym większa szansa, że któryś z nich będzie kwestionował okoliczności opisane we wniosku i będzie podejmował aktywną obronę, tak aby nie doszło do stwierdzenia zasiedzenia. 

Wszystkie te czynniki sprawiają, że na etapie składania wniosku nie da się odpowiedzieć na to, jak długo będziemy czekać na sprawę o zasiedzenie. Szacunkowo czas od złożenia wniosku, do wyznaczenia pierwszego terminu rozprawy, trwa około 3-6 miesięcy.

Ile trwa sprawa w sądzie o zasiedzenie

W tym przypadku jest podobnie, jak przy określeniu czasu do pierwszej sprawy o zasiedzenie – nie da się z góry określić, ile trwa sprawa w sądzie o zasiedzenie. 

W przypadku, kiedy żadna ze stron nie wniesie sprzeciwu do wniosku o zasiedzenie, to sprawa ta może zakończyć się na jednym posiedzeniu sądu. Jednak zdecydowanie częściej w sprawy o zasiedzenie jest wyznaczanych kilka terminów rozpraw, a sprawy trwają po kilka lat.

Kto jest uczestnikiem w sprawie o zasiedzenie

Często klienci zwracają się do nas z pytaniami, dlaczego postępowania o zasiedzenie mają aż tylu uczestników? Kto właściwie powinien być uczestnikiem w sprawie o zasiedzenie?

Ilość osób zainteresowanych rozstrzygnięciem sprawy o zasiedzenie różni się w każdej ze spraw. Przede wszystkim będzie to właściciel lub właściciele nieruchomości, która ma być nabyta przez zasiedzenie. Co więcej, jeżeli kilka osób posiadało daną nieruchomość, to oni wszyscy będą uczestnikami postępowania o jej zasiedzenie. W przypadku śmierci którejkolwiek z osób, w trakcie trwania postępowania, w ich miejsce wstępują następcy prawni.
Sąd ma obowiązek czuwać nad prawidłowym ustaleniem kręgu uczestników postępowania.

 Kiedy jest możliwy sprzeciw do wniosku o zasiedzenie

Co do zasady, każdy z uczestników może określić swoje stanowisko w sprawie w odpowiedzi na wniosek. W piśmie tym powinien złożyć ewentualny sprzeciw do wniosku o zasiedzenie i określić, dlaczego nie zgadza się na zasiedzenie. Stanowisko takie również powinno być udowodnione. Co w praktyce oznacza, że uczestnik powinien przedstawić dowody na to, że posiadanie przez wnioskodawcę nie miało charakteru samoistnego lub nie trwało przez wymagany czas, albo doszło do przerwania posiadania nieruchomości.

 Jak napisać sprzeciw do wniosku o zasiedzenie?

Sprzeciw co do wniosku o zasiedzenie powinien zawierać część wstępną, tak zwane petitum. To tam powinno się znaleźć żądanie oddalenia wniosku o zasiedzenie oraz wnioski o przeprowadzenie dowodów.
W kolejnej części tj. uzasadnieniu, uczestnik powinien podnieść wszystkie swoje twierdzenia, co do braku podstaw do zasiedzenia. Powinien tam dokładnie określić, dlaczego nie zgadza się z wnioskiem.
Do tego pisma należy dołączyć załączniki, np. dokumenty świadczące o braku spełnienia przesłanek do zasiedzenia. Może to być np. umowa pomiędzy właścicielem a wnioskodawcą, co do korzystania z przedmiotowej nieruchomości.
Jeżeli jesteś wnioskodawcą lub uczestnikiem postępowania o zasiedzenie nieruchomości, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią za pośrednictwem naszego formularza kontaktowego. Pomożemy sporządzić wniosek oraz odpowiedź na pismo przeciwnika. Przygotujemy Cię również do postępowania cywilnego w przedmiocie zasiedzenia nieruchomości.