Czym jest rozwód z orzeczeniem o winie?

Podczas rozwodu małżonkowie przeżywają trudne chwile i niejednokrotnie potrzebują wsparcia osoby zaufanej. Zwłaszcza pomoc ta potrzebna jest wtedy, kiedy jeden z małżonków zgłasza żądanie orzekania o winie za rozpad małżeństwa. Staje się to ciężkie ze względów emocjonalnych i psychicznych. Zapraszamy do zapoznania się z dzisiejszym wpisem, który przybliży Państwu tematykę postępowania o rozwód z orzeczeniem o winie.

Czym jest rozwód z orzeczeniem o winie?

Wina przy rozwodzie oznacza obciążenie tego małżonka, którego zachowanie narusza obowiązki małżeńskie i przyczynia się do rozpadu pożycia małżeńskiego lub pogłębia ten rozpad. Zachowanie może być umyślne jak i nieumyślne. Przesłanką rozwodu jest zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego, który musi wystąpić łącznie. Sąd nie orzeknie rozwodu gdy stwierdzi, że zanik pożycia małżeńskiego nie nastąpił na stałe. 

Istotne jest ustalenie przez Sąd z urzędu bada, który z małżonków jest winny temu, że więzi dotychczas łączące małżonków, zostały zerwane. Jednak nie zawsze, bowiem sąd może odstąpić od ustalania, która z osób jest winna rozpadowi małżeństwa, na zgodne żądanie obojga z nich.

W przypadku braku zgody stron na zaniechanie orzekania o winie, Sąd jest uprawniony do tego aby orzec, że winę za rozwód ponosi jeden z małżonków lub oboje małżonków. 

Należy pamiętać, że Sąd uzna winę obojga małżonków w sytuacji, kiedy każdy z małżonków przyczynił się do zerwania więzi małżeńskich. Istotne jest to, że w postępowaniu o rozwód nie ma „bardziej winnego” i „mniej winnego”. Mówiąc inaczej nie ustala się, czy któryś z małżonków zawinił w większym rozmiarze. Sąd uzna wówczas, że winę za orzeczenie rozwodu ponoszą oboje małżonkowie.

Przesłanki orzeczenia winy w rozwodzie

Wedle poglądów sądów oraz doktryny, przyczyny orzeczenia o rozwodzie dzielimy na przyczyny zawinione i przyczyny niezawinione. 

Przyczyny zawinione stanowią przesłanki do uznania jednego z małżonków za winnego rozpadowi związku. W praktyce oznacza to, że dana osoba negatywnie oddziaływuje na małżonka, a co za tym idzie działa destrukcyjnie na całe małżeństwo. W konsekwencji jego zachowanie doprowadza do zerwania więzi fizycznych, uczuciowych i gospodarczych łączących małżonków.

Jakie zachowanie może zostać uznane za winę w rozwodzie?

Jak pokazuje doświadczenie, rozwód z orzeczeniem o winie jest następstwem zachowań jednego z małżonków przykładowo takich jak:

• uzależnienie od alkoholu lub od środków odurzających, 
• niewierność małżeńska, 
• zaciąganie licznych zobowiązań finansowych bez wiedzy drugiego małżonka, 
• uzależnienie od hazardu, 
• porzucenie rodziny.

Oczywiście są to wyłącznie przykłady negatywnych zachowań, mogących skutkować rozwodem z orzeczeniem o winie. Sytuacja każdego małżeństwa jest inna, więc na spotkaniu z adwokatem należy ustalić, czy zachodzą podstawy do wystąpienia z żądaniem orzekania winy.

Jakie są alternatywne opcje dla rozwodu z orzeczeniem o winie?

Każdy z małżonków może żądać także, aby rozwód został orzeczony bez orzekania o winie za rozpad małżeństwa, jak również może żądać uznania za winnym obojga. 

Najbardziej powszechnym i „najszybszym” rozwodem jest ten bez orzekania o winie. Sąd ustala jedynie, czy do zerwania więzi małżeńskich doszło i czy ich rozpad jest trwały. Nie ocenia jakie i czyje zachowania do tego doprowadziły.

Z kolei przy orzeczeniu rozwodu z winy obojga małżonków, sąd ustala jakimi zachowaniami małżonkowie doprowadzili do rozpadu małżeństwa. Jako, że wina za rozpad małżeństwa nie jest miarkowana, do orzeczenia rozwodu z winy obojga małżonków nie jest konieczne, aby każdy z małżonków zawinił w tym samym stopniu.

Jak uzyskać rozwód z orzeczeniem o winie?

Aby uzyskać rozwód z orzeczeniem o winie należy złożyć pozew rozwodowy do właściwego sądu okręgowego. W pozwie tym należy żądać orzeczenia o winie, jak również opisać jakie zachowania i zaniedbania drugiego małżonka świadczą o byciu winnym za rozpad małżeństwa. 

Do pozwu należy dołączyć także dowody, które potwierdzają winę drugiej osoby. Mogą to być przykładowo zdjęcia, filmy, zapisane rozmowy, czy inne dokumenty. Jako dowód w sprawie rozwodowej mogą posłużyć także zeznania świadków.

Jak przygotować się do procesu rozwodowego z orzeczeniem o winie?

Przed złożeniem pozwu o rozwód z orzeczeniem o winie należy przede wszystkim skonsultować sytuację w małżeństwie z prawnikiem i ustalić, czy są podstawy do rozwodu z orzekaniem o winie. Gdy na moment konsultacji prawnej nie posiadamy dowodów, warto rozpocząć gromadzenie dowodów, które będą świadczyć o winie drugiego z małżonków, a także utrwalić zachowania, które postrzegamy jako przyczyny rozpadu małżeństwa za pomocą zdjęć, nagrań wideo, nagrań głosowych itp. 

Kolejnym krokiem sporządzenie pozwu rozwodowego i złożenie w sądzie okręgowym, w okręgu którego małżonkowie dotychczas mieszkali wspólnie. Warto nadmienić, że pozew musi odpowiadać warunkom formalnym wskazanym w kodeksie postępowania cywilnego, jak również zawierać żądanie orzeczenia rozwodu o winie. Aby upewnić się, czy pozew jest poprawnie sformułowany, warto zlecić jego weryfikację adwokatowi. Można także zlecić napisanie samego pozwu rozwodowego prawnikowi, aby być pewnym, że pozew ten spełnia wszelkie wymagania.

Ile trwa rozwód z orzekaniem o winie?

Nie da się jednoznacznie określić ile będzie trwać rozwód z orzekaniem o winie. Zależy to od ilości zgłoszonych wniosków dowodowych, konieczności wymiany kolejnych pism procesowych, ewentualnego stawiennictwa świadków na rozprawie, a także obłożenia sądu innymi sprawami. Zazwyczaj podczas takiego postępowania odbywają się 3-4 rozprawy i trwa to około jednego roku. Warto pamiętać, że każdej stronie przysługuje także możliwość odwołania się od wyroku do sądu II instancji, co dodatkowo przedłuży czas postępowania rozwodowego przynajmniej o kolejnych kilka miesięcy.

Jak wygrać rozwód z orzeczeniem o winie?

Nie ma idealnego sposobu, który zapewni wygraną w postępowaniu o rozwód z orzekaniem o winie. Jednak zdecydowanie szanse na pozytywne rozstrzygnięcie, zwiększa ilość materiału dowodowego obciążającego drugą stronę. Stąd, zanim Klient zdecyduje się na złożenia pozwu rozwodowego, zalecamy zgromadzić większą ilość dowodów na winę drugiego z małżonków. W takiej sytuacji łatwiej będzie wykazać, że wina jest oczywista i wyłącznie zachowania drugiego z małżonków przyczyniły się do wygaśnięcia więzi małżeńskich.

Wpływ orzeczenia winy na decyzję sądu i konsekwencje prawne

Jeżeli sąd dojdzie do wniosku, że do rozwodu doszło z winy jednego z małżonków, drugi z nich może żądać zasądzenia na swoją rzecz alimentów. Będzie on uprawniony do uzyskiwania alimentów do momentu, aż wejdzie w nowy związek małżeński. 

Doświadczony adwokat w sprawach rozwodowych oceni, na jak wysokie alimenty może liczyć rozwiedziony małżonek, który nie został uznany za winnego rozwodu. Kwota ta różnić się będzie w zależności od sytuacji każdego małżeństwa, ponieważ jest uzależniona m.in. od możliwości zarobkowych małżonka winnego rozwodowi oraz od potrzeb małżonka niewinnego rozpadowi małżeństwa. 

Podsumowanie: Wnioski i rady dla osób będących w trudnej sytuacji rozwodowej

Jeżeli rozważają Państwo wszczęcie postępowania o rozwód z orzeczeniem o winie, zalecamy w pierwszej kolejności porozmawiać z adwokatem. Rozwieje on wszelki wątpliwości dotyczące sytuacji w małżeństwie, jak również podpowie jakie kroki należy podjąć. 

Zalecamy także, aby zgromadzić dowody potwierdzające winę jednego z małżonków za rozpad małżeństwa. Nie jest dobrym pomysłem samo złożenie pozwu z żądaniem orzeczenia rozwodu z wyłącznej winy małżonka, kiedy na potwierdzenie tych okoliczności są tylko nasze słowa. Warto mieć świadków negatywnych zachowań drugiego z małżonków, czy też w inny sposób udokumentowane negatywne zachowania małżonka, które doprowadziły do rozpadu małżeństwa.