Najczęstsze przyczyny rozwodów w Polsce

Przyczyny rozpadu związków małżeńskich bywają różne, od potocznie zwanej “różnicy charakterów”, aż po znęcanie się, czy też alkoholizm. W dzisiejszym wpisie zaprezentujemy najczęściej występujące w statystykach przyczyny rozwodów oraz podpowiemy w jaki sposób wskazać je w pozwie i jak je opisać, aby prawidłowo wykazać rozpad związku.  

Od wielu lat jako przyczyny rozwodów w statystykach wskazuje się m.in. niewierność małżeńską, powtarzające się kłótnie małżeńskie, nadużywanie alkoholu przez jednego z małżonków, nieporozumienie na tle finansowym, nieodpowiedni stosunek do członków rodziny drugiego małżonka, niedopasowanie pod względem charakterów, czy odmienny światopogląd. Każda z powyżej przytoczonych przyczyn rozwodów może stanowić podstawę do orzeczenia rozwodu. Nie wystarczy jednak wyłącznie powołać się na taką przyczynę, ale należy także udowodnić, że rzeczywiście występuje. 

Powyższe przykłady przyczyn rozwodów w Polsce są najczęstszymi, jednak nie oznacza to katologu zamkniętego. Statystyki mówiące o przyczynach rozwodów podają wyłącznie te najpopularniejsze. Nasze doświadczenie pokazuje, że sytuacja każdego małżeństwa jest odmienna, bowiem każdy w inni sposób reaguje na zachowanie drugiego małżonka, inaczej odbiera, a także inaczej interpretuje sytuacje. 

Dlatego też, przed skierowaniem pozwu rozwodowego do sądu warto skorzystać z konsultacji z prawnikiem, który w sposób jasny i klarowny wyjaśni, czy występujące zdarzenia/ okoliczności stanowią przyczynę rozwodu.  Taka konsultacja pozwoli również na szczegółowe poznanie sytuacji rodzinnej, weryfikację pozwu rozwodowego, jak również przybliży przebieg sprawy rozwodowej. 

Podstawy do orzeczenia rozwodu 

Po pierwsze, w postępowaniu rozwodowym sądy badają, czy między małżonkami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Orzecznictwo i literatura wskazują na trzy podstawowe więzi, jakie łączą małżonków i których wygaśnięcie stanowi podstawę do orzeczenia rozwodu. Są to więzi uczuciowe, fizyczne oraz gospodarcze. 

Wygaśnięcie więzi uczuciowej oznacza, że małżonkowie nie darzą siebie uczuciem miłości, są dla siebie obojętni. Wygaśnięcie więzi fizycznej wiąże się z brakiem jakichkolwiek kontaktów cielesnych pomiędzy małżonkami. Kiedyś uznawano, że więź ta wygasa po upływie około 6 miesięcy od ostatniego stosunku seksualnego między małżonkami, obecnie odchodzi się od tego poglądu. Wygaśnięcie więzi gospodarczych ma miejsce kiedy każdy z małżonków samodzielnie gospodaruje swoimi finansami, tworzy odrębny budżet, a małżonkowie  nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego. 

Sąd stwierdzi, że doszło do zupełnego rozkładu gdy wymienione więzi wygasną w sposób trwały co oznacza, że więzi te nie powrócą i małżeństwo nie ma już szans powodzenia. Dopiero wówczas gdy zajdą przesłanki rozwodu, sąd może przystąpić do ustalenia winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego. 

Przyczyny rozwodu w pozwie 

Konstrukcja pozwu rozwodowego wymaga, aby szczegółowo wskazać zaistnienie podstaw do orzeczenia rozwodu, czyli trwałego i zupełnego rozpadu małżeństwa. W pozwie należy podać także konkretne przyczyny rozwodu. Mówiąc inaczej należy określić, jakie zachowania doprowadziły do zakończenia związku małżeńskiego. Oznacza to, że każda osoba chcąca złożyć pozew rozwodowy powinna wskazać, dlaczego jej zdaniem doszło do rozpadu małżeństwa. 

Przyczyny zawinione 

W prawie rodzinnym  przyczyny rozwodów wskazywane w pozwie dzielimy na: przyczyny zawinione oraz przyczyny niezawinione. 

Przyczyny zawinione oznaczają, że drugi małżonek jest winny rozpadu małżeństwa tj. są one wynikiem działania drugiego z małżonków. Charakterystyczne jest dla nich to, że czasem wynikają z braku kontroli danej osoby nad swoim zachowaniem. Te przyczyny są podstawą do orzeczenia rozwodu z orzekaniem o osobie winnej rozkładowi pożycia małżeńskiego. 

Wśród przykładów zawinionych przyczyn rozwodów statystki wskazują na:

• uzależnienie od alkoholu, środków odurzających czy hazardu,
• niewierność małżeńską, 
• niekontrolowane zaciąganie licznych zobowiązań finansowych.

Przyczyny niezawinione 

Niezawinionymi przyczynami rozwodów są zachowania, na które dana osoba nie ma realnego wpływu. Mówiąc inaczej, są niezależne od drugiego z małżonków. W Polsce przyjmuje się, że te przyczyny rozwodów mogą stanowić podstawę rozwodu bez orzekania o osobie winnej rozpadowi małżeństwa. 

Wśród przykładów niezawinionych przyczyn rozwodów wskazuje się na:

• znaczące różnice charakteru każdego z małżonków, 
• różnice na tle światopoglądowym, 
• inne poglądy na kształcenie i wychowanie małoletnich dzieci, 
• odmienna wizja przyszłości. 

Jak wygląda sprawa rozwodowa? 

Często, jeszcze przed złożeniem pozwu rozwodowego, pojawia się pytanie jak wygląda sprawa rozwodowa? Dzieli się ona niejako na dwa etapy. 

Pierwszym etapem jest wymiana pism pomiędzy stronami, jest to część pisemna. Rozpoczyna ją sporządzenie i wniesienie do sądu pozwu o rozwód, w którym wskazujemy przyczyny rozwodu. Odpis pozwu jest doręczany drugiemu małżonkowi, który ma prawo do odniesienia się do żądania pozwu, uzasadnienia oraz do wskazanych przez nas przyczyn rozwodu. Po wniesieniu pozwu, sąd na wniosek każdej ze stron może wydać m.in. postanowienie o zabezpieczeniu alimentów i kontaktów z dzieckiem.

Kolejnym etapem jest rozprawa sądowa. Często przysparza ona najwięcej nerwów, a małżonkowie najbardziej obawiają się tego, jak przebiegnie sprawa rozwodowa. Ten etap uzależniony jest jednak od stanowiska każdej ze stron, jakie zostały wyrażone podczas wymiany pism procesowych. Jeżeli pozwany uznał żądanie rozwodu wskazane w pozwie za zasadne i wskazał, że również widzi podstawy do orzeczenia rozwodu, to cała sprawa może trwać kilkadziesiąt minut. Każda ze stron zaprezentuje swoje stanowisko, sąd wysłucha strony oraz wyda wyrok rozwodowy. 

Inaczej wygląda sprawa rozwodowa jak małżonkowie nie są zgodni co do orzeczenia rozwodu. Ponadto jeżeli występuje spór odnośnie  winy w rozpadzie małżeństwa lub spór co do sprawowania opieki nad małoletnimi dziećmi, kontaktami lub alimentami, to często postępowania rozwodowe mogą trwać nawet kilka miesięcy, a nawet i lat. Wówczas to, jak wygląda sprawa rozwodowa, jak również jak długo trwa, zależy w dużej mierze od samych małżonków i ich woli walki. 

Doświadczenie naszej Kancelarii pokazuje, że na pytanie „jak wygląda sprawa rozwodowa?” nie da się jednoznacznie odpowiedzieć. Każde małżeństwo jest inne, przyczyny rozwodów w Polsce są różne, a więc różnie wygląda samo postępowanie przed sądem. Przed przystąpieniem do sprawy rozwodowej warto skonsultować z adwokatem sytuację prawną rodzinny. Doświadczony adwokat opowie jak będzie wyglądała sprawa rozwodowa, jak również oceni, czy rzeczywiście istnieją podstawy do rozwodu między dotychczasowymi małżonkami, czy i ewentualnie który z małżonków może ubiegać się o orzeczenie winy drugiego i jakie w praktyce ma znaczenie, gdy jeden z małżonków zostanie uznany za winnego rozpadu związku. 

Liczba rozwodów w Polsce

Statystyki pokazują, że z roku na rok liczba rozwodów w Polsce się zwiększa. Badania publikowane przez Główny Urząd Statystyczny wskazują, że na przestrzeni lat 2007 – 2017 był to wzrost liczby rozwodów orzeczonych w Polsce o aż 10%. W kolejnych latach, wzrost ten nie był aż tak znaczny, jednak dalej zauważalny. Liczba rozwodów w Polsce utrzymuje się w każdym roku na poziomie około 65-70 tysięcy. W ostatnim czasie liczba rozwodów w Polsce nie wzrasta tak drastycznie, a przyczyną tego jest fakt, iż z roku na rok zawieranych jest coraz mniej związków małżeńskich. Przekłada się to więc na mniejszą liczbę rozwodów w Polsce. Nie zmieniają się jednak powody rozwodów. W statystykach jako przyczyny rozwodów, dalej przoduje ogólne niedopasowanie, na które powołuje się ponad 1/3 byłych małżonków. 

Przed złożeniem pozwu rozwodowego warto skonsultować swoją sytuację oraz wskazywane przyczyny rozwodu z adwokatem. Zachęcamy więc do kontaktu z Kancelarią za pośrednictwem naszego formularza kontaktowego.